Feedback geven is niet bedoeld als een afrekening, maar als een kans om te groeien. Toch voelt het voor veel mensen als een aanval. En wat gebeurt er als iemand zich aangevallen voelt? Hij schiet in de verdediging, klapt dicht of gaat rare sprongen maken om zichzelf te redden. Het gesprek gaat dan niet meer over de oplossing, maar over overleven.
Dat kun je voorkomen door altijd een escape te bieden – een manier waarop de ander een herkansing ervaart in plaats van een veroordeling.
Feedback zonder tik op de vingers
Het doel van feedback is niet iemand een draai om de oren geven, maar samen onderzoeken waarom bepaald gedrag ontstaat en wat er nodig is om het anders te doen. Als je meteen oordeelt, blokkeer je die kans.
1. Begin zonder oordeel
Ga niet direct in op wat er fout ging, maar onderzoek waarom het gebeurde. Vraag: “Wat maakte dat je op die manier handelde?” of “Wat was je intentie achter deze keuze?” Dit voorkomt dat de ander zich aangevallen voelt en opent de deur naar inzicht.
2. Bied een escape, geen veroordeling
Iedereen maakt fouten. Als jij feedback geeft op een manier waardoor de ander geen kant op kan, wordt het een strijd. Zeg niet: “Jij hebt dit verkeerd aangepakt.” Vraag liever: “Hoe zou je dit een volgende keer anders kunnen doen?” Zo geef je ruimte voor verbetering, zonder dat de ander zich hoeft te verdedigen.
3. Focus op de oplossing, niet op de fout
Wat gebeurd is, kun je niet veranderen. Waar je wel invloed op hebt, is hoe het de volgende keer anders gaat. Vraag: “Wat heb jij nodig om dit voortaan anders te doen?” Daarmee maak je feedback constructief en toekomstgericht.
4. Vermijd agressieve assertiviteit
Assertief zijn betekent niet ‘de beuk erin gooien’. Als je te hard ingaat op iemand, duw je hem alleen maar verder van je af. Feedback werkt het beste als de ander zélf wil verbeteren, niet als jij hem dwingt. Rust en helderheid zijn effectiever dan confrontatie.
Feedback moet beweging creëren, geen blokkade
Wil je dat iemand echt iets doet met je feedback? Geef hem dan altijd een escape: een manier om zonder gezichtsverlies te leren en te verbeteren. Zo creëer je geen weerstand, maar motivatie.
Wil jij leren hoe je feedback geeft die niet blokkeert maar motiveert? Neem contact op voor een training of coaching en ontdek hoe je feedback geeft die écht beweging brengt.
